Cultuurhistorisch Erfgoed

Sieger van der Laanstraat 13 t/m 35

Vanaf de jaren twintig van de vorige eeuw werden in heel Nederland tuindorpen gebouwd: nieuwe woonwijken waar het devies „licht, lucht en ruimte‟ centraal stond. De relatief ruime en groene buurten moesten tegenwicht bieden aan de slechte woonomstandigheden van de arbeidsbevolking. Het initiatief tot de bouw werd genomen door sociaal betrokken fabrieksdirecteuren of speciaal voor dit doel opgerichte woningcorporaties. De tuindorpen kenmerkten zich door lage eengezinswoningen met elk een eigen voor- en achtertuin, een grote variatie in woningtypen en brede straten. Hoewel van bescheiden omvang, zes blokken met ieder twee woningen, is de oostwand van dit deel van de Sieger van der Laanstraat begin jaren twintig gebouwd met deze tuindorpprincipes als uitgangspunt.

Locatie

Ligging aan de oostzijde van de Sieger van der Laanstraat, in het verlengde van de Van Dekemalaan met vergelijkbare woningbouw. Voortuinen vormen de overgang tussen het trottoir en de gevel.

Bouwvolume

Ensemble van zes bouwblokken met ieder twee woningen. De twee woningen hebben een begane grond en een verdieping onder een gezamenlijke kap. In het eerste en laatste blok loopt de voorgevel door in de dakkapel aan de voorkant. De middelste vier blokken hebben ook een dakkapel aan de voorkant, boven de dakgoot.

Gevels - kunst - ornamentiek

Identieke gevels voor alle bouwblokken. In ieder bouwblok zitten aan de buitenkant de voordeuren naar de twee woningen en in het risalerende middendeel twee grote vensters voor de woonkamer. Onder en boven de vensters over de hele gevel een rollaag. In het midden van de gevel, ter hoogte van de woningscheidende muur, verticaal siermetselwerk. Siermetselwerk midden op de voorgevels.

Vensters, deuren en dak

Witte houten kozijnen voor vensters en deuren. Verschillende voordeuren. Enkele woningen hebben nog witte houten onderdorpels, anderen keramische onderdorpels. Schilddak met geknikte dakschilden. Nok evenwijdig aan de rooilijn. Bedekt met oranje platte Friese dakpannen. De blokken hebben allen een brede dakkapel centraal aan de voorkant. In het eerste en laatste blok loopt de voorgevel door in de dakkapel en in de middelste blokken begint de dakkapel boven de dakgoot. Midden op de nok een gemetselde schoorsteen.

Waardering

  • Cultuurhistorische waarde: In Nederland vormde de typologie van het tuindorp een belangrijke stap in de ontwikkeling van de sociale woningbouw. De woningen aan de Sieger van der Laanstraat zijn van cultuurhistorische waarde als voorbeeld van de woningbouwontwikkeling in de jaren twintig van de vorige eeuw in Nederland en in Heerenveen in het bijzonder.
  • Stedenbouwkundige waarde: Van waarde als onderdeel van een samenhangend stedenbouwkundig ensemble met tuindorpachtige opzet. Van waarde als onderdeel van ensemble van vooroorlogse arbeiderwoningen aan de doorgaande route Compagnonstraat, Van Dekemalaan en Sieger van der Laanstraat, achter de hoofdweg tussen Heerenveen en Oudeschoot.
  • Architectuurhistorische waarde: De woningen zijn uitgevoerd in een traditionele vormentaal met expressionistische invloeden. Van architectonische waarde vanwege de voor een tuindorp typerende afwisseling in gebouwtypologieën (verschil in dakkapellen) en de zorgvuldige baksteenarchitectuur.
  • Gaafheid en herkenbaarheid: Enkele woningen zijn uitgebreid aan de achterkant. Twee woningen hebben een erker aan de voorgevel bijgebouwd: nr 17 (in 1955) en nr 25. de woningen zijn zowel architectonisch gaaf als stedenbouwkundig gaaf. Hoge gaafheid versterkt de architectuurhistorische waarde.
  • Zeldzaamheid: Van typologische waarde als herkenbaar voorbeeld van woningen gebouwd met tuindorpprincipes als uitgangspunt.

    Bron: Erfgoednota Gemeente Heerenveen

    Terug naar Monumenten.