Marijke Hiem 1955 - 2018

Bouwplan 1949-1955

In 1949 waren er al plannen voor het stichten van een nieuw Tehuis voor Ouden van Dagen in Heerenveen. In de begroting voor 1951 van de gemeente Heerenveen, staat een bedrag vermeld van F550.000,- voor het bouwen van een Tehuis voor Ouden van Dagen, op 7-12-1950 is deze begroting na een uitvoerige bespreking aangenomen, er was nogal kritiek op het plan vanwege de enorme druk op de Gemeentewerken die het bouwplan zal moeten ontwerpen. In januari 1953 is het Bureau van Gemeentewerken Heerenveen al enige tijd druk bezig met het uitwerken van de gedetailleerde tekeningen en berekeningen.

In dat zelfde jaar is een maquette (een verkleind model) van het tehuis gemaakt en te bezichtigen in het gemeentehuis, op deze maquette staat een complex geprojecteerd van gebouwen, tuinen en vijvers, tussen de Burgemeester Falkenaweg, de H. Hebbesstraat en de te verlengen Coehoorn van Scheltingaweg tot de te verlengen Halbe Binnertsstraat (later Jan Mankeslaan). Het hoofdgebouw, dat in zijn lengte met de achterkant aan de H.Hebbesstraat staat geprojecteerd, heeft aan de straatzijde de hoofdingang, het gebouw telt drie woonlagen, waar 50 a 60 personen ondergebracht kunnen worden en op de begane grond de directrice en inwonend personeel. In dit gebouw zijn een aantal 1- en 2-persoons zitslaapkamers, een grote keuken, twee ziekenzaaltjes, een isolatiekamer, een eetzaal, een knutselzaal, een keukentje voor de verpleegster en een rouwkamer. Een gedeelte van de kamers zijn uitgevoerd met een balcon. Het hoofdgebouw wordt centraal verwarmd.

Op elke verdieping zal een badkamer en douche worden gebouwd. De bewoners van het huis kunnen zich desgewenst met een lift verplaatsen. Voor logés worden enkele vertrekken gereserveerd. Door een stortkoker kan men de vuile was van alle drie de verdiepingen naar beneden laten glijden. Alle kamers van het hoofdgebouw hebben uitzicht op het zuiden. Behalve het hoofdgebouw zijn nog drie bijgebouwen geprojecteerd met in totaal 33 vrije woningen voor bejaarden, waarvan 5 woningen in één woonlaag aan de Burg.Falkenaweg, 16 woningen in twee woonlagen aan de Coehoorn van Scheltingaweg en nog eens 12 woningen in twee woonlagen aan de verlengde Mr. Halbe Binnertsstraat. De 33 vrije woningen, waarin ieder voor eigen verwarming dient te zorgen, zijn voorzien van een woonkamer, een slaapkamer, een keukentje en een bescheiden bergruimte voor kolen, rijwielen enzovoort, deze berging is binnenshuis.

Aanbesteding en goedkeuring bouwplan 1953

sample image De provinciale Friese schoonheidscommissie heeft begin 1953 aan B. en W. van Heerenveen haar goedkeuring gegeven aan de nieuwbouwplannen. Aan de raad van Heerenveen is in 1953, door de directeur van de Gemeentewerken, een opgemaakte kostenberekening voor het tehuis van ouden van dagen, annex 33 vrije woningen overgelegd. Begin 1954 heeft de aanbesteding plaats gevonden. Het hoofd van het Gemeentebestuur van Heerenveen maakt op 28 mei 1954 bekend, dat Gedeputeerde Staten van Friesland bij besluit van 17 Mei 1954, de herziening van het uitbreidingsplan voor Heerenveen hebben goedgekeurd, namelijk het deel tussen de H.Hebbesstraat en de Jan Mankeslaan, Burg.Falkenaweg en de Coehoorn van Scheltingaweg, dit uitbreidingsplan was reeds al vastgesteld bij het raadsbesluit van 9 Februari 1954.

Het gemeentebestuur van Heerenveen heeft in mei 1955 een bouwvergunning aangevraagd voor een nieuw op te richten Tehuis voor Ouden van Dagen. Op 23 mei 1954 is deze aanvraag, tijdens de vergadering van burgemeester en wethouders, besproken en goedgekeurd. Op 24 mei 1955 is de bouwvergunning verleend aan het gemeentebestuur van Heerenveen met als omschrijving; het bouwen van een tehuis voor ouden van dagen, alsmede 33 woningen voor bejaarden op het perceel te Heerenveen a/d H.Hebbestraat-Jan Mankeslaan-Coehoorn van Scheltingaweg, kadestraal bekend als Sectie B nummer 1698 (deels). Het geheel is ontworpen door de Gemeentewerken van Heerenveen, de Firma L. van der Meulen uit Heerenveen is verantwoordelijk voor de bouw, destijds ook wel bouwmeester genoemd!

Stichting en bestuur 1954

sample image In maart 1954 doet B. en W. van Heerenveen aan de raad een voorstel om een beheersvorm/stichting te vormen voor een efficiënt beheer. Tevens stellen ze voor om van het vermogen der gemeente een bedrag van f 100.— te reserveren om daarmee een stichting op te richten. Het nieuw te bouwen tehuis zal aan de stichting in huur, beheer en exploitatie worden gegeven. Na een aantal besprekingen is de akte voor de op te richten stichting Tehuis voor Ouden van Dagen te Heerenveen vastgesteld. De stichting krijgt de naam „Marijke Hiem", genoemd naar Maria Louise van Hessel Cassel, „Marijkemuoi", die vaak vertoefde op het buitengoed der Friese Oranjes, „Oranjewoud". Het hoofdgebouw met de bijbehorende 33 woningen draagt dan ook de naam "Marijke Hiem". In september 1954 heeft B. en W. de raad voorgesteld om over te gaan tot de benoeming van een stichtingsbestuur, die zelfde maand zijn een achtal bestuursleden gekozen.

Bouwwerkzaamheden 1954-1955

sample image Wanneer de bouw werkzaamheden precies van start zijn gegaan kunnen we tot op heden nog niet achterhalen, aan de hand van de volgende artikelen uit de krant van 18-10-1955 krijgen we een redelijk beeld van de vordering op de bouwplaats; "De werkzaamheden op het terrein van het bejaardencomplex Marijkehiem, ten oosten van de Burgemeester Falkenaweg te Heerenveen, zijn nog in volle gang, het hoofdgebouw rijst nog maar langzaam uit zijn fundamenten op en toch ondergaan al drie en dertig bejaarde echtparen het genot, dat het bezit van een eigen woning in dit door de Gemeentewerken ontworpen moderne en vriendelijk complex biedt. Men heeft namelijk eerst de 5 woningen in de laagbouwstrook langs de Burgemeester Falkenaweg, 1 blok van 12 galerijwoningen aan de Jan Mankeslaan en 1 blok van 16 galerijwoningen aan de Coehoorn van Scheltingaweg opgetrokken en deze huisjes zijn nu alle reeds bewoond, terwijl het wel eind 1956 zal worden voordat het hoofdgebouw gereed zal zijn".

Verhuur 33 woningen 1955

sample image Op 06-04-1955 roept het bestuur van de Stichting „MARIJKE HIEM" via een advertentie in de krant, gegadigden op voor de 33 woningen, welke binnen korte tijd voor verhuur beschikbaar zullen komen. Van deze woningen zijn 4 stuks geschikt voor bewoning door 3 a 4 personen. De aanvraagformulieren moesten voor 14 april 1955 ingeleverd zijn. De bewoners van de 33 woningen zijn ongeveer voor de ene helft afkomstig uit de plaats Heerenveen en voor de andere helft uit de omliggende dorpen, zoals Oudeschoot, de Knijpe en Tjalleberd. De woningen liggen rond een nieuw aangelegd tuincomplex inclusief vijvers.

Voltooiing hoofdgebouw 1956

sample image In het hoofdgebouw zijn zeven 2-persoons kamers, waarvan drie met een extra slaapkamer en 42 éénpersoonskamers gerealiseerd. Het bijzondere van deze kamers is dat zij allemaal een eigen toilet hebben (wat blijkbaar destijds in Friesland een unicum was), verder heeft iedere kamer een aanrecht met waterleiding, zodat de bewoner zelf iets kan klaar maken. Op de begane grond is het appartement voor de directrice, bestaande uit een zitkamer, slaapkamer, douchecel en toilet, verder een administratiekamer, het dagverblijf voor de verpleegsters en de eetzaal. Het keuken-complex heeft een verbinding tussen de eetzaal en de warme keuken, en een brood- en groentekeuken. Onder de groentekeuken is een groentekelder. Onder de recreatiezaal is een knutselkelder geprojecteerd, die ook een ingang heeft van buitenaf, zodat de bewoners van de huisjes er ook toegang hebben. Boven de keukens komt op elke verdieping een dienstkeukentje, waar de bewoners terecht kunnen als zij zelf iets willen bereiden. Boven de hoofdingang met het centrale trappenhuis is een liftschacht met lift gebouwd.

Op de eersteverdieping zijn zeven kamers voor het personeel; zes gewone en een iets grotere voor het hoofd van de huishouding. Op de bovenste verdieping zijn twee 2-persoonskamers voor eventuele logé's van de bewoners. Verder zijn op elke verdieping badkamers en douchecellen. Door alle verdiepingen loopt een koker voor de vuile was, die op de begane grond in een sorteerruimte voor de was wordt opgevangen. Deze is geprojecteerd in de verbindingsgang met de ziekenvleugel. In de ziekenafdeling bevind zich een onderzoekkamer waar een wekelijkse controle wordt gehouden door de huisartsen van de bezoekers, verder een kamertje voor de artsen, een keuken en een kamer voor de verpleegster. Er zijn drie ziekenkamers geprojecteerd waarvan één dienst doet als isoleerkamer. Het dichtst bij de straat komt de rouwkamer, met een eigen ingang. Door het hele gebouw is een alarmsysteem geïnstalleerd, waarmee elk bed, elke douche en elke w.c. verbonden is, zodat de bewoners, waar zij ook zijn, in geval van nood hulp kunnen krijgen.

Opening Marijke Hiem 7 mei 1957

sample image Eind december 1956 zijn de bouwwerkzaamheden aan het hoofdgebouw afgerond. Op 2 januari staat er een vacature-advertentie in de krant; "Voor het onlangs in gebruik genomen RUSTHUIS „MARIJKE HIEM" te HEERENVEEN wordt per 1 februari 1957 gevraagd een hulp in de huishouding". Op 7 mei 1957 is Marijke Hiem officieel in gebruik genomen, de openingshandeling werd door dhr. J.Brouwer van Gedeputeerde Staten verricht door middel van het hijsen van de Friese vlag aan de voorzijde van het hoofdgebouw aan de H.Hebbestraat nr.1: zie foto's in het fotoalbum!

Uitbreiding 1965

sample image Op 10 december 1965 vraagt het Bestuur Stichting "Marijke Hiem" een bouwvergunning aan bij de gemeente Heerenveen voor het uitbreiden van Marijke Hiem met een verzorgingsafdeling en uitbreiding van de eet- en recreatiezaal op het perceel H.Hebbestraat, kadestraal sectie B nr.1806. Hiervoor wordt op 30 december 1965 door de gemeente Heerenveen een bouwvergunning verleend. Of deze uitbreiding heeft plaats gevonden is bij ons niet bekend, volgens een artikel in de Friese Koerier van 13 mei 1965 blijkt deze uitbreiding om diverse redenen niet mogelijk te zijn.

Uitbreiding en renovatie 1987

sample image In september-oktober 1987 zijn de 33 woningen, die in 1955 zijn gebouwd, gesloopt, deze moeten plaats maken voor 75 nieuwe aanleunwoningen die de bouwvereniging Heerenveen heeft laten bouwen. Op 6 oktober 1987 is het startsein gegeven voor de renovatie van het verzorgingstehuis en vervangende nieuwbouw van de 75 aanleunwoningen, 51 woningen krijgen een overdekte verbinding met het verzorgingstehuis en de andere 24 komen op een afstand van slechts enkele tientallen meters te liggen. Al deze woningen worden aangesloten op een centraal alarmeringssyteem, aannemer Noppert BV uit Heerenveen is verantwoordelijk voor de renovatie van het verzorgingstehuis en de bouw van de aanleunwoningen. Opdrachtgever is Stichting Marijke Hiem, architect is Fedde Beijert uit Bolsward: zie kleurenfoto's in het fotoalbum!

Noemenswaardigheden:

  • In 1973 is rusthuis Nieuw Friesburg te Heerenveen gesloten, een deel van de bewoners zijn toen overgeplaatst naar Marijke Hiem.
  • Tussen 1983 en 2004 hebben diverse verbouwingen en uitbreidingen plaats gevonden.
  • In 1994 zijn er op het dak van het hoofdgebouw zonnecollectoren met boiler geplaatst.
  • Vier zorginstellingen in Heerenveen zijn per 1 januari 2002 gefuseerd tot Stichting Moerborch. Het gaat om verpleeghuis Anna Schotanus en de verzorgingshuizen Coornherthert State, Heerema State en Marijkehiem.
  • In de eerste week van maart 2010, maken zorgcentra Moerborch en Verpleeg-en zorgcentrum LindeStede bekend dat ze samen verder gaan onder de naam Meriant. In hotel Tjaarda te Oranjewoud werd de nieuwe naam aan zakelijke relaties gepresenteerd. De naam Meriant is afgeleid van het woord ‘merites’, wat innerlijke waarde, een goede reputatie of verdienste betekent.
  • Sloop - Herontwikkeling 2018-2019

    sample image Omdat Marijke Hiem niet meer voldoet aan de eisen van deze tijd, heeft Meriant in 2015 besloten over te gaan tot sloop en nieuwbouw op dezelfde locatie. De bewoners zijn in het voorjaar van 2017 verhuisd naar Herema State. Na een intensief voorbereidingstraject is de sloop van Marijke Hiem op maandag 22 januari 2018 officieel van start gegaan. Het hoofdgebouw met de daaraan gebouwde zijvleugel aan de Coehoorn van Scheltingaweg zijn gesloopt. De sloop is in april 2018 afgerond, op 21 januari 2019 is aannemer Aan de Stegge uit Goor met de voorbereidende werkzaamheden gestart.

    Klik hier voor het fotoalbum van Marijke Hiem

    Klik hier voor de herontwikkeling-nieuwbouw van Marijke Hiem

    Bron: Archief Heerenveen-Midden - Archief Gemeente Heerenveen - Delpher kranten

    Met dank aan:

    Afbeeldingen, foto's, documenten en informatie op deze pagina zijn beschikbaar gesteld door:

    Archief Heerenveen-Midden

    Archief Gemeente Heerenveen